Bang om te baren II

Net de mooie radiodocumentaire geluisterd, naar de persoonlijke zoektocht over de rol van angst voor de baring bij vrouwen, hoe daarmee om te gaan en wat nu te doen: www.2doc.nl/Bang-om-te-baren.html.

Het triggert direct twee dingen bij mij: ten eerste zegt de documentaire maakster dat onderdeel van de angst die ze heeft, veroorzaakt is door de vermeende hoge babysterfte in Nederland (in vergelijking met andere Europese landen). Ik schrik hiervan. Weten de beleidsmakers in Nederland wel wat die opgeklopte, misleidende berichtgeving heeft aangericht? Die babysterfte en de negatieve berichtgeving waren de aanleiding om de geboortebeweging op te richten, waar ik vanaf het begin af aan bij betrokken ben geweest. Het voelt bijna als een persoonlijk falen dat er nu vrouwen zijn die door die berichtgeving bang zijn dat er iets met hun baby’tje gebeurd tijdens de bevalling (we hebben er zo hard aan gewerkt om dat te ontkrachten).

Die hoge babysterfte is een mythe, die bestaat niet. Ik zou het van de daken willen schreeuwen, dat iedere vrouw (en haar partner) het hoort. Ik ben met een langer stuk bezig om dit toe te lichten, dat komt binnenkort. Hieronder alvast de belangrijkste punten:

• nog nooit is de babysterfte zo laag geweest in de afgelopen eeuwen (en toch zijn we angstiger)
• de babysterfte in 2004 (naar aanleiding waarvan al die negatieve berichtgeving ontstond) was niet goed te vergelijken tussen de verschillende landen, omdat er op andere manieren gemeten werd (dat zijn ze nu aan het repareren, alhoewel ook nu het ene land vanaf 22, 24 en het andere vanaf 28 weken meet, en dat geeft zeer andere cijfers – dat is echt appels met peren vergelijken)
• de huidige babysterfte is net zo laag als in landen als Zweden en Duitsland
• de grootste babysterfte is onder de (zeer) vroeg geboren kindjes; er zijn steeds meer manieren om de (zeer) vroeg geboren kindjes te behandelen, waardoor er minder baby’tjes overlijden
• de thuisbevalling heeft geen enkele invloed op de babysterfte (thuisbevallen is bewezen veilig, voor vrouwen die van hun tweede (of volgende) kindje bevallen zelfs iets veiliger als je kijkt naar medische ingrepen); de a terme sterfte (tussen 37 – 42 weken) is zo laag, dat de sterfte bij een thuisbevalling geen invloed uit kan oefenen op het sterftecijfer

En die kortzichtigheid van beleidsmakers (zowel in de politiek, als in de verloskundige beroepen) hebben ervoor gezorgd, blijkt maar weer, dat vrouwen angstiger geworden zijn. En ook dat het thuisbevalpercentage gestaag aan het dalen is (nu 15%). Van mij hoeft echt niemand thuis te bevallen als ze dat niet wil, of voor een medische reden in het ziekenhuis gaat bevallen (zolang dat ook háár keuze is).

Het probleem zit ‘m erin dat wanneer vrouwen in grote getale ‘voor de veiligheid’ kiezen om in het ziekenhuis te gaan bevallen, dat er dan iets mis is met de informatievoorziening en met de (vertrouwens)relatie tussen de zorgverlener en de zwangere. Wanneer ik er op doorvraag (als dat gepast is, en de zwangere wilt het erover hebben), dan komt er vaak uit dat veel zwangeren eigenlijk wel thuis zouden willen bevallen, maar denken dat het niet veilig is. Ik ben ervan overtuigd dat als vrouwen alle informatie hebben (voors- en tegens van de verschillende opties, dat er tijd is om e.e.a. diepgaand te bespreken (niet alleen maar het opnoemen van een lijstje), inclusief weten dat ook een verloskundige continue zorg kan leveren, en wanneer dit gesprek in openheid en veiligheid plaatsvindt (zonder sturing en/of oordeel)), en op basis daarvan en van hun eigen persoonlijke situatie, dat er dan minder vrouwen zijn die ‘voor de veiligheid’ kiezen voor bevallen in het ziekenhuis. Hiervoor is een vertrouwensband nodig tussen de vrouw en haar zorgverlener.

Wanneer wordt dat het speerpunt van de beleidsmakers? Wanneer wordt het duidelijk dat vrouwen niet gebaat zijn bij het voeden van de maatschappelijke angst? Dat iedereen in het publieke domein een verantwoordelijkheid heeft in de berichtgeving? En dat het gemakzuchtig is om het alleen maar over cijfertjes te hebben, en niet over hoe de zorg is ingericht?! Ja, dit is mijn stokpaardje, ik weet het. En het is slechts een van de factoren die de angst bij de documentaire maakster veroorzaken. Maar toch. Het is belangrijk, misschien wel nog meer dan we denken: de verhalen die verteld worden, de mythes die rondgezonden worden.

Overigens, voor de individuele vrouw, sta ik altijd achter de keuze die ze maakt. Bevallen en het moederschap zijn een uitermate private aangelegenheid: op individueel niveau heb ik daar geen mening over. Als een vrouw informatie wil, en het wil hebben over haar (te maken) keuzes, ben ik er om dat gesprek aan te gaan. Als zij haar beslissingen al genomen heeft, dan steun ik haar daar ten volste in.

De andere trigger, laten we het ‘verwachtingsmanagement’ noemen, zal ik in m’n volgende post op ingaan.